PV: Để cho hệ thống nghĩa trang liệt sỹ thêm trang nghiêm phóng viên Báo Quảng Bình xin đồng chí cho biết công tác quản lý, chăm sóc công trình ghi công liệt sỹ, mộ và nghĩa trang liệt sỹ trong thời gian qua. Cụ thể:Tình hình hệ thống nghĩa trang liệt sỹ ở tỉnh ta hiện nay ? Thực trạng số liệu về nghĩa trang, cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp cơ sở; quy hoạch hoạch nghĩa trang liệt sỹ ở các địa phương; công tác tu bổ, nâng cấp nghĩa trang liệt sỹ?

Đ/c Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình

 Toàn tỉnh Quảng Bình hiện có 85 Nghĩa trang liệt sĩ với tổng số trên 18.000 mộ liệt sĩ trong các nghĩa trang;  64 Nhà bia ghi tên liệt sĩ và 05 Đài tưởng niệm liệt sĩ.

Thực hiện Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 09 tháng 04 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng và Thông tư hướng dẫn số 13/2014/TTLT-BLĐTBXH-BTC ngày 03 tháng 06 năm 2014 của liên Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính. Ngày 12 tháng 12 năm 2014, Sở Lao động-TB&XH đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hànhQuyết định số 3609/QĐ-UBND về việc ban hành Quy chế quản lý, sử dụng các công trình ghi công liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình, theo đó nội dung của Quy chế đã quy định phân cấp quản lý nghĩa trang và  các công trình ghi công liệt sĩ để các cấp, các ngành tiện trong việc quản lý, tham mưu phục vụ công việc liên quan đối với công tác mộ, nghĩa trang và công trình ghi công liệt sĩ.

Trong số 85 Nghĩa trang liệt sĩ có 01 Nghĩa trang liệt sĩ cấp tỉnh đó là Nghĩa trang liệt sĩ Ba Dốc với gần 3.000 mộ liệt sỹ, do Sở Lao động-TB&XH trực tiếp quản lý; 84 Nghĩa trang liệt sĩ còn lại do các huyện, thị xã, thành phố và các xã, phường, thị trấn quản lý.

Song song với công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, tri ân các anh hùng liệt sĩ, các gia đình có công với nước, lãnh đạo tỉnh cũng thường xuyên quan tâm, chú trọng việc xây dựng, tu bổ, sửa chữa, nâng cấp các công trình ghi công liệt sĩ,  mộ và nghĩa trang liệt sĩ đảm bảo sạch đẹp, tôn nghiêm, cơ bản đáp ứng được nhu cầu thăm viếng và cũng như là nơi để toàn thể nhân dân, các cơ quan đơn vị đến tưởng niệm, dâng hương, thắp nến tri ân các liệt sĩ vào các dịp lễ hàng năm và các dịp tổ chức sự kiện trọng đại khác.

Mặc dù vậy hầu hết các Nghĩa trang liệt sĩ, Nhà bia và Đài tưởng niệm trên địa bàn tỉnh được đầu tư xây dựng đã lâu nên chất lượng nhiều công trình đã xuống cấp, hư hỏng trong khi điều kiện kinh phí nâng cấp, sữa chữa có hạn. Vì vậy, việc tôn tạo, tu bổ, nâng cấpcác Nghĩa trang liệt sĩ, Nhà bia và Đài tưởng  niệm còn gặp khó khăn, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.

Tuy nhiên, trong 5 năm gần đây (2011-2015) với sự quan tâm của Bộ Lao động-TB&XH, UBND tỉnh, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể đã tập trung huy động nguồn lực đảm bảo từng bước hỗ trợ kinh phí  sữa chữa, nâng cấp đối với các công trình ghi công và nghĩa trang liệt sĩ, kết quả cụ thể trong 5 năm qua: có  92 lượt nghĩa trang liệt sĩ và 42 lượt nhà bia ghi tên liệt sĩ được xây, sửa, nâng cấp, với tổng số kinh phí hỗ trợ  là 39 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương thực hiện Pháp lệnh Ưu đãi người có công. Đặc biệt năm 2012 Bộ Lao động-TB&XH phê duyệt cho triển khai Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp Nghĩa trang liệt sĩ Quốc tế tỉnh Quảng Bình (bao gồm nghĩa trang liệt sĩ Tuyên Hóa và nghĩa trang liệt sĩ Nam Gianh - Bố Trạch) với tổng mức đầu tư 72,76 tỷ đồng, đến nay công trình Nghĩa trang liệt sĩ Tuyên Hóa đã nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng, công trình Nghĩa trang liệt sĩ Nam Gianh - Bố Trạch đang cải tạo và nâng cấp.

Trong giai đoạn tới (2016-2020), toàn tỉnh Quảng Bình còn nhu cầu cần được tôn tạo, tu bổ và nâng cấp: 65 Nghĩa trang liệt sĩ, 04 Đài tưởng niệm và 47 Nhà bia ghi tên liệt sĩ do đã hư hỏng và xuống cấp.

PV: Điển hình về địa phương làm tốt công tác tôn tạo, tu bổ, xây dựng mới công trình nghĩa trang liệt sỹ ?

 Đ/c Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình

 Về công tác thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng nói chung và công tác tôn tạo, tu bổ, xây dựng mới công trình ghi công liệt sỹ nói riêng đối với các huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh đều được các địa phương rất quan tâm. Một số địa phương làm tốt công tác quy hoạch, xây dựng các nghĩa trang và công trình ghi công liệt sỹ ở các xã, phường, thị trấn để nhân dân địa phương có điều kiện thăm viếng như: Lệ Thủy, Ba Đồn, Quảng Trạch, Quảng Ninh, Bố Trạch và Tuyên Hóa.

Điển hình trong thời gian qua, huyện Lệ Thủy là địa phương làm tốt công tác tôn tạo, tu bổ, xây dựng mới công trình nghĩa trang liệt sỹ. Hiện địa bàn huyện có 03 Nghĩa trang liệt sỹ, 20 Nhà bia ghi tên liệt sỹ và 01 Đài tưởng niệm liệt sỹ, trong đó có Nghĩa trang liệt sỹ Mai Thủy thuộc công trình quản lý cấp huyện được đầu tư, tôn tạo, sữa chữa khá nghiêm trang và bề thế. Nghĩa trang liệt sỹ Mai Thủy hiện có trên 2.100 mộ liệt sĩ, các công trình nghĩa trang và  công trình ghi công liệt sĩ thuộc các xã, phường, thị trấn quản lý trên  địa bàn huyện cũng được quan tâm chu đáo trong việc vệ sinh, chăm sóc đảm bảo sạch đẹp, nghiêm trang.

Bên cạnh đó, các cấp, các ban, ngành, các tổ chức chính trị xã hội cấp huyện đã tích cực chủ động phối hợp, quan tâm chăm sóc, tôn tạo các công trình ghi công liệt sĩ thuộc địa bàn huyện. Hiện UBND huyện Lệ Thủy đang  phối hợp với Ngân hàng Ngoại thương Quảng Bình gắn, dâng  trên 2.100 lọ hoa lên các phần mộ liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sỹ Mai Thủy nhân kỷ niệm 69 năm ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7-2016)

PV: Những thuận lợi, khó khăn và những vấn đề đặt ra trong quá trình xây dựng hệ thống nghĩa trang liệt sỹ ở Tỉnh ta.

 Đ/c Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình

 - Thuận lợi

Được  Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến công tác thực hiện chế độ, chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng cũng như sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các Bộ, ngành Trung ương, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc đồng bộ của các sở, ban, ngành đoàn thể và các địa phương trong tỉnh trong việc triển khai thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng, trong đó có công táctôn tạo, tu bổ và nâng cấp các công trình ghi công liệt sĩ.  

- Khó khăn và tồn tại hạn chế

Tỉnh Quảng Bình là tỉnh có khí hậu khắc nghiệt, thường xuyên lũ, lụt, bảo lớn và nắng nóng dẫn đến ảnh hưởng chất lượng công trình, nhanh xuống cấp và hư hỏng; điều kiện khí hậu đó cũng đã tạo ra những khó khăn trong công tác thi công xây dựng, tôn tạo các công trình Nghĩa trang liệt sỹ, Nhà bia và Đài tưởng niệm liệt sỹ hàng năm ở các địa phương.

Mặt khác, điều kiện kinh tế của tỉnh ta còn nghèo so với các địa phương trên cả nước, trong khi đó số lượng nghĩa trang liệt sĩ trong tỉnh khá nhiều nên kinh phí để thực hiện tôn tạo, xây mới các nghĩa trang và các công trình ghi công liệt sĩ còn gặp khó khăn. Mặc dù trong thời gian qua được sự quan tâm của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội và UBND tỉnh về kinh phí nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.

Về đội ngũ cán bộ làm công tác quản trang còn thiếu bởi chủ yếu là kiêm nhiệm, nhất là đối với các nghĩa trang liệt sỹ cấp xã phường, thị trấn và một số huyện. Mặt khác chế độ đãi ngộ, phụ cấp đối với cán bộ quản trang chưa đảm bảo.

PV. Thời gian tới để hệ thống nghĩa trang liệt sĩ tỉnh ta ngày càng trang nghiêm, xứng đáng là nơi an nghỉ cuối cùng của các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh cả cuộc đời mình cho sự nghiệp bảo vệ tổ quốc, thể hiện rỏ phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” Ngành Lao động Thương binh và Xã hội và các địa phương cần thực hiện những giải pháp gì?

 Đ/c Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Quảng Bình

 Để làm tốt hơn công tác quản lý, tôn tạo hệ thống Nghĩa trang liệt sỹ, Nhà bia, Đài tưởng niệm liệt sỹ trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới cần quan tâm tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau đây:

- Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đối với việc thực hiện công tác chính sách người có công nói chung, trong đó có việc quan tâm chăm lo công tác tôn tạo, tu sữa các Nghĩa trang liệt sỹ, Nhà bia, Đài tưởng niệm liệt sỹ trên địa bàn.

- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động các ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức và nhân dân thực hiện tốt việc đóng góp, ủng hộ, xây dựng Quỹ Đền ơn đáp nghĩa hàng năm, đảm bảo tạo nguồn Quỹ bền vững , đáp ứng một phần kinh phí trong việc hỗ trợ sữa chữa, tôn tạo các công trình ghi công liệt sỹ.

- Các địa phương ngoài việc quan tâm cho tôn tạo, tu bổ các công trình ghi công liệt sỹ cần có kế hoạch phân công giao trách nhiệm cụ thể cho tổ chức Đoàn, các Trường học thường xuyên tổ chức các hoạt động tu bổ, vệ sinh, chăm sóc hoa, cây cảnh, tạo khuôn viên xanh, sạch đẹp, tôn nghiêm trong các Nghĩa trang liệt sỹ, Nhà bia, Đài tưởng niệm liệt sỹ, xứng đáng là nơi yên nghỉ vĩnh hằng của các anh hùng liệt sỹ