Từ ngày 26/3/2024 đến ngày 03/4/2024, Đoàn giám sát liên ngành do đồng chí Hồ Tân Cảnh, Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội làm Trưởng đoàn, thành viên  Đoàn giám sát có đại diện lãnh đạo phòng chuyên môn của các Sở: Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Sở Tài Chính, Sở kế hoạch và Đầu tư, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Sở Thông tin và truyền thông, Sở Y tế và UBMTTQVN tỉnh. Đoàn trực tiếp giám sát một số xã tại các huyện Quảng Trạch, Bố Trạch và Lệ Thủy về kết quả thực hiện năm 2023 thuộc  Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

Qua báo cáo của các huyện, đến thời điểm hiện tại các mục tiêu, nhiệm vụ thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững so với kế hoạch đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng lao động tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề dịch vụ, tạo thêm nhiều việc làm mới nhằm giải quyết việc làm cho nhiều lao động, góp phần cải thiện đời sống cho nhân dân; các chế độ chính sách liên quan đến hộ nghèo và chính sách an sinh xã hội thực hiện tốt hơn, nhiều mô hình phát triển sản xuất tại cộng đồng... được các địa phương quan tâm, hướng dẫn, định hướng cho người nghèo tham gia nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Đặc biệt, đã có sự chuyển biến về nhận thức và hành động của một bộ phận người nghèo, đã xuất hiện một số điển hình làm đơn tự nguyện xin thoát nghèo. Các chương trình, dự án hỗ trợ cho hộ nghèo, người nghèo triển khai thực hiện có hiệu quả, các chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ và kịp thời đã giúp cho người nghèo giảm bớt khó khăn, từ đó tạo điều kiện  cải thiện cuộc sống người dân. Một số nội dung của Chương trình đã thực sự đi vào cuộc sống, huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các doanh nghiệp, sự tham gia của các tầng lớp nhân dân và của chính người nghèo. Đời sống của người nghèo, cơ sở hạ tầng các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển được cải thiện rõ rệt. Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cấp, các ngành, Mặt trận, đoàn thể và sự nỗ lực vươn lên của người nghèo, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trong 3 năm qua đã góp phần làm cho đời sống của người nghèo và hạ tầng vùng nghèo được cải thiện rõ rệt. Chỉ tiêu giảm nghèo hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch đề ra của UBND tỉnh. Những kết quả đạt được đã góp phần thực hiện các mục tiêu giảm nghèo bền vững của các huyện, bộ mặt nông thôn thay đổi đáng kể, quần chúng nhân dân phấn khởi, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng... Kết quả công tác giảm nghèo các huyện cụ thể như sau:

Huyện Quảng Trạch, đầu năm 2023 tỉ lệ hộ nghèo là 5,19% với 1.751 hộ. Đến cuối năm 2023 tỷ lệ hộ nghèo còn lại là 4,30% với 1.451 hộ nghèo (giảm 300 hộ với tỉ lệ giảm 0,89% đạt 107,22% kế hoạch của UBND tỉnh giao). Đầu năm 2023 tỉ lệ hộ cận nghèo là 4,77% với 1.609 hộ. Đến cuối năm 2023 tỷ lệ hộ cận nghèo còn lại là 3,87% với 1.304 hộ (giảm 305 hộ với tỉ lệ giảm 0,9% đạt 180% kế hoạch của UBND tỉnh giao).

Đối với huyện Bố Trạch, đầu năm 2023 số hộ nghèo là 2.358 hộ với tỷ lệ 4,62%; hộ cận nghèo là với 2.019 hộ với tỷ lệ 3,95% (theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2021 - 2025). Cuối năm 2023, thực hiện giảm tỷ lệ hộ nghèo 0,83 %, tương ứng với giảm 409 hộ, số hộ nghèo còn lại cuối năm 2023 là 1.949 hộ; giảm tỷ lệ hộ cận nghèo 0,55% tương ứng với giảm 270 hộ, số hộ cận nghèo còn lại cuối năm 2023 là 1.749 hộ.

Đối với huyện Lệ Thủy kết quả giảm nghèo năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm được 0,99% so với đầu kỳ, có hơn 270 hộ thoát nghèo, vượt chỉ tiêu theo kế hoạch đề ra (giảm từ 0,7-1%/năm), tính bền vững trong công tác giảm nghèo đã được cải thiện đáng kể, hộ tái nghèo và nghèo phát sinh mới chỉ chiếm 4,4% so với tổng số hộ nghèo trên địa bàn.

Đoàn giám sát làm việc với BCĐ CTMTQG giảm nghèo xã Hưng Trạch

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn huyện Quảng Trạch, Bố Trạch, Lệ Thủy vẫn còn một số khó khăn như:

Cơ cấu nguồn vốn thực hiện Chương trình đang chủ yếu dựa vào ngân sách Trung ương. Bên cạnh đó, việc huy động các nguồn khác còn hạn chế, chưa thu hút được sự tham gia của doanh nghiệp vào chuỗi hực hiện các tiểu dự án. Nhìn chung hộ nghèo chưa có sự nỗ lực cố gắng chưa có biện pháp, kế hoạch để tự vươn lên thoát nghèo, thiếu bản lĩnh và quyết tâm để giảm nghèo. Một số bộ phận không nhỏ người nghèo vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chưa chủ động vươn lên thoát nghèo, số đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo còn lại hiện nay của các địa phương chủ yếu rơi vào nhóm đối tượng Bảo trợ xã hội, già cả không có sức lao động, người khuyết tật không có khả năng lao động …., nên các địa phương còn gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện các dự án của Chương trình…, chưa tạo được sự đột phá trong thực hiện chương trình giảm nghèo; thành quả giảm nghèo đáng kể nhưng chưa bền vững, nguy cơ tái nghèo vẫn còn. Phần lớn các thành viên thuộc hộ nghèo thiếu kiến thức kỹ năng sản xuất và không có lao động nên công tác hỗ trợ hộ phát triển sản xuất, cải thiện thu nhập để vươn lên thoát nghèo còn nhiều khó khăn. Một số  dự án tỷ lệ giải ngân thấp do còn vướng vào quy định đối tượng thụ hưởng trong công tác hỗ trợ đào tạo nghề cho người nghèo, điều kiện tham gia … nên địa phương gặp khó khăn trong việc thực hiện Chương trình.

Đoàn giám sát làm việc với BCĐ CTMTQGGM huyện Lệ Thủy