Dịch bệnh Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam từ tháng 01/2020 đã ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình đời sống, việc làm và thu nhập của người lao động trong cả nước nói chung và tỉnh Quảng Bình nói riêng. Khi tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng xuất hiện và đặc biệt là việc áp dụng các quy định về giãn cách xã hội được thực hiện triệt để trong tháng 4 năm 2020 thì tình hình ảnh hưởng càng rõ nét hơn. Sau khi dịch bệnh được khống chế, với trên 90 ngày không có ca lây nhiễm trong công đồng, thì từ đầu tháng 7 đến nay, làn sóng thứ hai của dịch bệnh đã quay lại ở nước ta và một lần nữa ảnh hưởng rất lớn đến an sinh xã hội.

          Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã khiến hàng chục nghìn lao động tỉnh Quảng Bình bị mất việc làm, hoặc ngừng việc tạm thời. Theo số liệu dự ước đến cuối năm 2020, trên địa bàn tỉnh có khoảng 5.000 doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô sản xuất, kinh doanh, tạm dừng hoạt động hoặc thông báo phá sản do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và các nguyên nhân khác, dẫn đến gần 35.000 lao động buộc tạm ngừng việc, nghỉ việc không hưởng lương hoặc mất việc làm. Chính vì vậy, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh chỉ giải quyết việc làm cho gần 13.000 lao động (giảm 28,5% so với cùng kỳ năm trước), trong đó, số người được tạo việc làm khoảng 6.700 người, số lao động thiếu việc làm được tạo thêm việc làm trên 6.300 người. Tính đến hết quý II-2020, toàn tỉnh có khoảng 600 lao động được tuyển dụng và xuất cảnh đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng, chỉ mới đạt 17,6% so với kế hoạch năm, chủ yếu đi các thị trường, như: Đài Loan (181 lao động), Hàn Quốc (95 lao động), Nhật Bản (280 lao động)...

Ảnh: Người lao động hồi hương về nước qua cửa khẩu quốc tế Chalo

          Theo dự báo, trong 6 tháng cuối năm 2020, nếu dịch Covid-19 diễn biến xấu, một số ngành dịch vụ (ngành lưu trú, ăn uống, du lịch, vận tải...) và công nghiệp - xây dựng (ngành may mặc, chế biến gỗ, chế biến thực phẩm, xây dựng...) sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn, kéo theo lao động ngừng việc, nghỉ việc tăng cao ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và thu nhập của người lao động. Trong trường hợp dịch Covid-19 được kiểm soát, hoạt động doanh nghiệp khởi sắc trong những tháng cuối năm sẽ giúp hạn chế tình trạng lao động ngừng việc, mất việc. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và người lao động vẫn tiếp tục mất một thời gian dài tiếp theo để khôi phục sản xuất, ổn định đời sống và nâng cao thu nhập của họ.

          Với thực trạng như vậy, những tháng cuối năm cần có một số giải pháp trọng tâm, cụ thể để đảm bảo ổn định đời sống, việc làm và an sinh xã hội đối với người lao động.

          - Đẩy mạnh giải ngân đầu tư công: Trong sáu tháng đầu năm tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, người lao động đang gặp khó khăn về việc làm, thu nhập do ảnh hưởng của dịch Covid-19, như công nhân mất việc làm, người lao động có tiền lương thấp lại. Nguyên nhân chính là các dòng vốn đầu tư, kể cả đầu tư xã hội và đầu tư nhà nước đều chậm, thấp hơn so nhiệm vụ kế hoạch. Cho nên, việc đẩy mạnh đầu tư công là một trong các giải pháp quan trọng trong lúc này để chúng ta vượt qua khó khăn. Đầu tư sẽ giải quyết được rất nhiều việc làm, tạo thêm thu nhập cho người lao động, đầu tư góp phần cho tăng trưởng kinh tế.

          - Tiếp tục nâng cao chất lương nguồn nhân lực: Trong lúc thị trường lao động trong và ngoài nước đang đóng băng và thu hẹp, thì việc người lao động chuẩn bị cho mình những kỹ năng cần thiết về tay nghề, ngoại ngữ, định hướng nghề nghiệp, chuyển đổi nghề sau dịch bệnh,... rất quan trọng, sau khi kinh tế phục hồi, khôi phục lại thị trường lao động sẽ đảm bảo người lao động có việc làm ngay trong nước hoặc phục vụ cho việc đi lao động ở nước ngoài.

          - Một nội dung hết sức quan trọng nữa là, quan tâm đến việc kết nối cung cầu lao động sau dịch bệnh Covid-19. Vì vậy, việc thu thập thông tin cơ sở dữ liệu cung, cầu lao động phải được quan tâm đúng mức để có được bức tranh tổng thể về tình trang việc làm. Hệ thống các Trung tâm, doanh nghiệp việc làm không ngừng nổ lực nâng cao năng lực hoạt động, với nguồn cơ sở dữ liệu cung, cầu lao động sẽ giúp cho người lao động có được việc làm phù hợp và nhanh chóng./.

                                                               Phan Nam