Nhân kỷ niệm 73 năm ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947-27/7/2020), sáng ngày 15/7/2020, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức đoàn do đồng chí Nguyễn Trường Sơn, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở dẫn đầu, đến dâng hương, dâng hoa, viếng các anh hùng liệt sỹ tại Hang Lèn Hà, xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.

Hang Lèn Hà nằm ở khu vực núi Lèn Hà, thuộc bản Hà, xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình - Di tích cấp Quốc gia, là nơi ghi dấu những chiến công oanh liệt và sự hy sinh cao cả của cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69, Đại đội 9, Trung đoàn 134, Binh chủng Thông tin trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trên tuyến lửa Quảng Bình. Đặc biệt, nơi đây đã chứng kiến sự hy sinh anh dũng của 13 cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 vào ngày 2-7-1972. Các anh, các chị đã hiến dâng tuổi thanh xuân để bảo vệ mạch máu thông tin liên lạc thông suốt, kịp thời, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Để đáp ứng yêu cầu bảo đảm thông tin liên lạc phục vụ Bộ Chính trị, Tổng Quân uỷ, Bộ Tổng tư lệnh chỉ huy cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngày 8-8-1966, Trung đoàn 134 được thành lập, có nhiệm vụ bảo vệ và khai thác mạng thông tin hữu tuyến điện chiến lược của Bộ Tư lệnh Thông tin liên lạc.

Ngày 7-1-1967, do các tuyến dây trần ngày càng phát triển, nhất là vào phía nam Quân khu 4, Cục Thông tin liên lạc quyết định thành lập Đại đội 7, với nhiệm vụ bảo vệ và khai thác 385,35 km đường dây từ Giang Sơn - Đô Lương - Nghệ An đến cao điểm 316 Vĩnh Linh và trạm cơ vụ A69, A70, A72 đóng tại Quảng Bình.    

Chiến trường ngày càng ác liệt, tháng 3-1968, Trung đoàn quyết định tách Đại đội 7 để thành lập Đại đội 9. Đại đội 9 được biên chế thành ba trung đội và ba trạm cơ vụ bảo vệ, khai thác 187km đường dây từ nam sông Lam (Nghệ An) đến bắc sông Troóc (Quảng Bình), có 3 trạm cơ vụ: A68, A69 và A76.
Trạm cơ vụ A69 thành lập vào ngày 7-1-1967, được biên chế một tiểu đội tải ba tổng đài, một tiểu đội nguồn điện, một tiểu đội đường dây và bộ phận hậu cần. Tổng số quân lúc đầu là 19 đồng chí, sau tăng dần lên 33 đồng chí.

Ngay sau khi được thành lập, Trạm cơ vụ A69 đã tìm chọn hang Lèn Hà làm nơi đóng quân. Lèn Hà nằm trong khu rừng già trên địa bàn Thanh Hoá - xã biên giới giáp nước bạn Lào, là một trạm thông tin quan trọng trên tuyến dây trần trục giao thông Bắc - Nam, cách tuyến đường chiến lược 15A khoảng 3km, thường xuyên là trọng điểm bị địch tập trung đánh phá ác liệt. Lèn Hà cao khoảng 150m, có đỉnh cao nhất là 320m, lưng chừng núi có một hang đá rộng khoảng 420m2, được các cán bộ, chiến sĩ cải tạo thành nơi đặt máy móc điện đàm; dưới núi là rừng cây rậm rạp rất dễ ngụy trang được xây dựng khu nhà nghỉ ngơi, sinh hoạt của cán bộ, chiến sĩ và hội trường của Trạm cơ vụ A69.

Hang Lèn Hà có địa hình, địa thế thuận tiện cho hoạt động của Trạm, vừa có thể cất giấu dự trữ thiết bị máy móc và đường dây của Trung đoàn 134, thường xuyên dự trữ 700km đường dây bọc dã chiến, sẵn sàng thay thế đường dây trần tuyến trục Bắc - Nam khi bị huỷ diệt.

Trạm cơ vụ A69 có vị trí cực kỳ quan trọng, bảo đảm thông tin Bắc - Nam từ Hà Nội đến đường 9 - Nam Lào, Cụm kho Binh trạm 25 thuộc Đoàn 559 ở Thanh Lạng, Binh trạm 12 ở Cổng Trời, Sư đoàn Phòng không 367, Đồn Biên phòng Cha Lo. Đường dây của trạm nối liền với mạng thông tin của Bộ Tư lệnh 559, chạy dọc đường 12 (Quảng Bình) và đường 8 (Hà Tĩnh), đi qua nhiều trọng điểm địch đánh phá ác liệt, địa hình hiểm trở như Khe Nét, Thanh Lạng, Đò Vàng...

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu: "Việc liên lạc là việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mệnh, vì chính nó quyết định sự thống nhất chỉ huy, sự phối hợp lực lượng và do đó đảm bảo thắng lợi", các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 đã vượt lên hiểm nguy của bom đạn giặc, bao khó khăn, thiếu thốn, cùng sự khắc nghiệt của núi rừng Trường Sơn, vẫn kiên cường bám trụ, bám máy, bám dây bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Trung đoàn 132, với lực lượng thông tin của các quân chủng, binh chủng, quân đoàn tạo nên một mạng lưới thông tin thông suốt từ hậu phương ra tiền tuyến; nhất là từ Sở chỉ huy chiến dịch đến các đơn vị tác chiến, góp phần tích cực mang lại thắng lợi to lớn của chiến dịch QuảngTrị năm 1972.

Vào ngày 2-7-1972, trong lúc cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 đang làm nhiệm vụ, máy bay Mỹ ập tới bất ngờ bắn pháo khói vào nhà ăn của Trạm để chỉ điểm, chưa đầy 5 phút sau, hai máy bay B57 đến ném 3 quả bom đánh phá vào hai đầu núi và một quả vào chính giữa hội trường; tiếp đó chúng đánh bom phát quang, bom cháy, khu vực Trạm bốc cháy dữ dội, gây thiệt hại và tổn thất hết sức nặng nề: trạm máy trên hang đá cao bị hư hỏng nặng, mạng cáp nhập đài và khoảng 1.500m đường dây quanh khu vực Trạm bị đứt nát không liên lạc được; 13 chiến sĩ đã anh dũng hy sinh (trong đó có 10 chiến sĩ nữ), nhiều chiến sĩ bị thương...

Nhưng với tinh thần tất cả cho nhiệm vụ bảo đảm thông tin liên lạc, các chiến sĩ còn sống đã gạt nước mắt, nén đau thương lao vào nhiệm vụ và chỉ sau 1 giờ đồng hồ, thông tin liên lạc đã được thông suốt, trạm máy được củng cố; đồng thời các đồng chí còn lo cứu chữa thương binh, tìm thi thể và mai táng 13 đồng đội của mình. Hang Lèn Hà là nơi đã thấm đẫm máu, mồ hôi và nước mắt của các cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69, Đại đội 9, Trung đoàn 134.

Chiến tranh lùi xa, nhưng những chiến công, những thành tích và sự hy sinh anh dũng của cán bộ, chiến sĩ Trạm cơ vụ A69 mãi in đậm trong trái tim mỗi người lính, mỗi trái tim con người Việt Nam với lòng thành kính, sự biết ơn và tri ân sâu sắc./.

                                                                                          KIẾN GIANG